تاریخچه طلا از صفر تا صد
طلا
به عنوان مهمترین استاندارد پولی جهان مطرح بوده و بیشترین مورد مصرف آن در ساخت سکه و شمش طلا به عنوان ذخایر پولی بین‌المللی است.
این فلز به علت زیبایی و مقاومت، به صورت زیورآلات و کارهای هنری نیز استفاده می‌شود.
این فلز همچنین در ساخت لوازم الکترونیکی دقیق مورد استفاده است به طوریکه در آینده رده اول مصرف طلا را به خود اختصاص خواهد داد.
در این مقاله تاریخچه طلا از صفر تا صد را مرور می کنیم.
فلز طلا به عنوان یک سرمایه ملی و پشتوانه اقتصادی کشور مطرح می‌باشد.
بنابراین اطلاع رسانی در مورد آمار قیمت، تولید، ذخیره و … این فلز گرانبها در ایران در مقایسه با دیگر کشورها برای برنامه‌ریزی بهتر در جهت استخراج و استفاده از آن مفید و حتی ضروری می‌باشد.
تاریخچه:
با گفتن کلمه طلا، اصولا اولین چیزی که به ذهنمان می‌رسد، طلای زرد براق است اما طلا از اسم گوتیک گرفته شده‌است.
نام طلا (Gold) از واژه لاتـیـن «aurum» به معنی طلوع گرفته شده است.
طلا فلزی است گرانبها که در صنایع گوناگون، از جمله علوم پزشکی و داروسازی کاربردهای متعددی دارد.
این فلز به خاطر زیبایی، کمیابی و پایداری در تمام طول تاریخ مورد توجه بشر بوده و ابتدا بیشتر جنبه تزئینی و زینتی داشته است.
طلا فلزی گرانبها است که در زبان های فارسی به زر، فرانسه به OR ، انگلیسی به GOLD ، آلمانی به GOLD ، ایتالیایی به ORO و عربی به ذهب معروف است.
این فلز از قدیمی‌ترین فلزات شناخته شده است که مورد استفاده قرارگرفته است، زیرا به سادگی شکل‌پذیر می‌باشد. قدیمی‌ترین معدن طلا در سومریان بوده‌است.
یافته‌ها نشان می‌دهد بین سال‌های۲۶۵۴ تا ۲۶۸۵ قبل از میلاد در مصر، زرگری مرسوم بوده‌است.
این زمان به پیش از تاریخ استفاده از نقره برمی‌گردد.
در این زمان استفاده از طلا در جواهرسازی و تزئینات، بجز برای فرعونیان، خانواده آنها، کاهنین و مقامات بلند پایه ممنوع بود.
براساس اطلاعات محلی در مصر، طلا برای اولین بار در نیل آبی و معادن خاص پیدا شده که به سال ۲۲۰۰ قبل از میلاد برمی‌گردد.
گنجینه‌های فوق‌العاده یافت شده در مقبره فرعون توتانخامون که در سال ۱۳۵۰ قبل از میلاد مسیح دفن شده،
شاهدی بر استانداردهای بالای زرگری در مصر است.
تابوت او شامل ۱۱۰ کیلوگرم طلای ناب است که چهره وی بر روی آن با دست کنده‌کاری و تزئین شده است
صدها سال بعد در تمدن اینکاها طلا ارتباط تنگاتنگی با پرستش خدا داشت؛ چنانکه معبدی برای خورشید، بنام کوری‌کانچا در کوزکو بنا ساخته شد.
که سقف کاه‌گلی آن دارای رشته‌هایی از طلا و روی آن سرشار از تزئینات و سریر زرین بود
در یونان باستان سکه‌های طلا در صده‌های هفتم و هشتم پیش از میلاد رایج بوده است .
در ارمنستان استفاده از سکه‌های طلا در سده اول پیش از میلاد شروع شد.
تاریخچه طلا از صفر تا صد
تاریخچه طلا در ایران
زر(طلا) از جمله فلزاتی است که از زمان های قدیم مورد استفاده ی بشر قرار گرفته است.
احتمال می رود در ابتدا ریزه های براق آن در کنار رودخانه ها جلب توجه او را کرده باشد.
شورای جهانی طلا با اعلام اینکه حجم طلای استخراج شده در جهان تا آخر سال ۲۰۱۷ میلادی در مجموع ۱۹۰ هزار و ۴۰ تن بوده که با احتساب همه آثار تاریخی باستانی کشف شده و ساخته شده از طلا است.
که امروزه میزان روزانه استخراج طلا ۲.۵ تا ۳ تن است. تنها در آب اقیانوس ها قریب یک میلیارد تن طلا وجود دارد.
البته همه ی طلای موجود در پوسته ی زمین قابل بهره برداری نیست.
در ایران در دوره ی مادها از معادن طلای اطراف همدان بهره برداری می شده است.
در کوره هایی مادها برای سکونت خود انتخاب کرده بودند مس، آهن، طلا، نقره، سنگ مرمر و سنگ های گرانبها به دست آوردند.
از گفتار استرابون جغرافی نویس یونانی نقل شده که در ایران، طلا، نقره، مس،آهن،سرب و زرنیخ استخراج می شده و بیشتر از ناحیه ی کرمان به دست می آمده است.
باستان شناسان عقیده دارند که در ایران طلا از سه هزار سال قبل از میلاد مورد استفاده قرار گرفته و از آن اشیاء زینتی درست می کرده اند.
قسمتی ازاین اشیاء در حفریات باستان شناسی به دست آمده است
در ایران معادن طلا و نقره هم یافت می شود که در قدیم در آنها کار می کرده اند.
شاه عباس هم خواست آنها را استخراج کند اما چون خرجش بیشتر از دخلش بود از آن منصرف شد.
در دوره ی قاجاریه و مخصوصا در زمان امیرکبیر اقداماتی برای بهره برداری از معادن طلا به عمل آمد.
از معدن طلای موته واقع در نزدیک دلیجان و در این دوره بهره برداری شده است.
پس از مشروطیت، امتیاز معدن طلای آستانه (اراک) در رود ازنا، به اشخاص واگذار شدولی نتیجه ای از آن به دست نیامد.
ایران از لحاظ جغرافیایی بر روی کمربند معدنی جهان قرار دارد و از ذخائر عظیم فلزات و کانی های با ارزش برخوردار است.
همین موضوع ار نظر تاریخی موجبات گسترش دانش و صنعت فلز کاری از ایران به سایر مناطق جهان را فراهم ساخته.
به طوری که ساکنین مصر، بابل، هند و جیحون با تمام پیشرفت هایی که در عصر خود داشتند نتوانستند در این زمینه بر ایرانیان پیشی بگیرند.
صنعت طلا و جواهر و ساخت و تولید زیور آلات و مصنوعات فلزات قیمتی ایران در این رابطه سرآمد کشورهای جهان است.
آثار هنری بسیار ارزشمند و گرانبهائی که امروزه موزه های معتبر داخلی و خارجی و مجموعه های خصوصی کلکسیونر های معروف دنیا را در سراسر جهان زینت بخشیده است
بیان گر این حقیقت می باشد که طلاسازان و جواهرسازان ایرانی در ادوار مختلف تاریخی
چه پیش از اسلام و چه بعد از آن در ساختن اشیاء تزئینی و زیور آلات گرانبها، از مهارت خارق العاده ای برخوردار بوده اند .
امروزه هر بیننده ای که آنها را در موزه های معروف بین المللی مشاهده می نماید، خلاقیت و توانمندی حیرت برانگیز سازندگان ایرانی این اشیاء را تحسین می کند.
مجسمه مشهور بز بال دار، جام طلای افسانه زندگی، جام طلای مارلیک و ده ها اثر تاریخی دیگر اصیل ترین اسناد تاریخ فرهنگی و هنری صنعت گران ایرانی در گذرگاه زمان و کارنامه درخشان پیشینیان ما به شمار می روند.
فرهنگ و تمدن ماد را می توان پیشگام سبک های هنری دانست، با تشکیل امپراطوری عظیم هخامنشی، روند نزدیکی فرهنگ ها و تمدن های شرق باستان به نقطه عطف خود رسید.
هنر فلزکاری ماد و هخامنشی، به دلیل پیوستگی فرهنگی، به صورت دقیق قابل تفکیک نیست.
شکوفایی و توسعه اقتصادی، سیاسی به خصوص در دوران هخامنشی، به خلق آثار بسیار با ارزش هنری در تمامی زمینه ها به خصوص در فلزکاری انجامید
که نمونه های شاخص آن، از تخت جمشید، پاسارگاد، شوش و همدان، به دست آمده است.
تاریخچه طلا از صفر تا صد
اولین سابقه زر و سکه در ایران
در دوره هخامنشیان برای اولین بار در جهان سکه طلا توسط داریوش کبیر در ایران ضرب گردید
که به آن داریک گفته می شود. تا آن دوره در دنیای آن روز هنوز سکه های طلا ضرب نشده بود.
سکه های رایج از مس، مفرغ و نقره بود و پس از داریوش در کشورهای دیگر هم سکه ی طلا ضرب شده است.
در عصر ساسانیان نیز مصرف طلا در ایران فراوان بود.
براساس نوشته های مورخین سرشناسی نظیر ویل دورانت، گیرشمن، شاردن و دیگران
در ادوار مختلف تاریخی فعالیت های تولیدی وبازرگانی مصنوعات طلا و جواهر و سنگ ها و مواد طبیعی قیمتی رونق فراوانی داشته است.
و طبقه اشراف و ثروت مندان جامعه عموما از وسایل و اشیاء زینتی گرانبهائی که از طلا وجواهرات ساخته شده بود استفاده می کردند.
از شکوه و عظمت دست ساخته های هنری ایرانیان در روزگاران هخامنشی و ساسانی هرچه گفته شود کم است.
پادشاهان این سلسله نظیر هرمز اول، خسرو دوم چنان به ساخت زیور آلات اشرافی و به ویژه تاج و تخت پادشاهی توجه داشتند
که حیرت مورخین را برانگیخته است.
تئوفیلاکتوس مورخ بیزانسی و ثعالبی مورخ عرب در وصف تاج و تخت پادشاهان مذکور مطالبی نگاشته اند .
و اعتراف کرده اند که طلا و جواهر سازان ایرانی در عصر خود همواره شهره آفاق بوده اند.
قرن بیستم صنعت طلا جواهر سازی ایران وارد عصر جدیدی شد.
زیرا به تدریج لباس های ایرانیان از حالت سنتی گذشته خارج گردید .
و در اثر افزایش رفت و آمد های مردم ایران به ویژه با اروپائیان تا حدود زیادی صنعت طلا وجواهر سازی هم تحت تأثیر قرار گرفت
و سبک های جدیدی در تولید مصنوعات مردم پسند به کار گرفته شد
از جمله جورجیایی، ویکتوریایی و ادواردی.
البته در تاریخ ایران پس از استقرار سلسله پهلوی نیز تزئینات شاهی نظیر
تاج جدید، چوگان جدید، جامه های جدید و غیره ساخته شد که هم اکنون در موزه جواهرات بانک مرکزی نگهداری می شود.
به هر صورت تاریخ طلا و جواهرات ایران سرشار از غرور و افتخارات فراوان برای سازندگان و هنرمندان این صنف و صنعت است .
و نشان می دهد که همواره در طول تاریخ این کشور طلا و جواهر سازان هنرمند ایرانی باخلق آفرینش های بی نظیر و بی همتا، توانسته اند توجه جهانیان را به خود جلب کنند.
در کتاب “ایران از آغاز تا اسلام” یادآور می‌شود که در دوره هخامنشی در ناحیه کرمان، طلا و نقره استخراج می‌شده
و اولین سکه طلا به نام داریک در همین دوره ضرب شده است.
باستان‌شناسان عقیده دارند که طلا در ایران ازسه هزار سال قبل از میلاد مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
در زبان اوستا به طلا، “زره‌نه” و “زرنه‌اینه” می‌گفتند.
در زبان پارسی باستان کلمه “زرنه” و در زبان پهلوی کلمه “زر” معرف طلا بود.
ایرانیان از حروف A.U.R به عنوان نشانه طلا استفاده می‌کردند.
در علم کیمیاگری، خورشید نشانه طلا بود و در علم شیمی Au معرف طلا می‌باشد
طلا را در آسیای میانه از شن های طلا دار در کرانه رودخانه یا از سنگهای طلا دار بدست می آوردند.
که از قلوه سنگهای صیقل شده و قطعات سنگهای گرانیت، دیاباز، کوارتز و جز اینها تشکیل شده است
و سیمان آن رسی-ماسه ای یا رس است.
طلاکاران از کلنگ و چنگک آهنی و دسته چوبی برای کندن قلوه سنگها، استفاده می کردند.
تاریخچه طلا از صفر تا صد
شناخت طلا
طلا به علت آنکه فلزی بسیار نرم و چکش خور است، باید با فلزات دیگری آمیخته گردد تا استحکام لازم را بیابد.
به غیر از طلای ۲۴ عیار، مـابقی آلیاژ طلا هستند.
مس، نقره، نیکل و پالادیوم
بــرای استحکام بیشتر و فلز روی جهت جذب اکسیژن هوا و جلوگیری از اکسید شدن مس و نقره به طـلا افــزوده می‌شود.
هرچه عیار طلا بیشتر باشد، زردی آن بیشتر، اما دوام و پایداری آن کمتر و نرم‌تر است.
عیار طلا نشان می‌دهد که چه مقدار از آلیاژ آن از طلاست. طلای ۲۴عیار، طلای خالص است.
عیارهای رسمی ایران در حال حاضر شامل ۷۵۰ در هزار (۱۸ عیار)،۸۳۳ در هزار (۲۰عیار) و ۹۱۶ در هزار (۲۲عیار) می‌باشد.
خواص درمانی
طلا از قدیم در سلامت انسان نقش مهمی داشته و دانشمندان مختلف ایرانی در مورد خواص درمانی طلا نظراتی داشته‌اند.
از نظر ابن سینا و ابوریحان طلا به دل نیرو بخشیده و دارای طبیعت گرم و تر است و اگر با آن بر روی پوست داغ زنند، عفونتی به همراه ندارد.
همچنین سرمه کشیدن با میل طلا فواید بسیاری دارد.
این اعتقاد نیز وجود دارد که سیاه شدن حلقه طلا بر روی انگشت دست می‌تواند نشانه بیماری صاحب آن باشد.
پژوهش‌های علمی نشان می‌دهد طلا روی گلبول‌های بدن مردان اثر نامطلوب می‌گذارد
اما روی گلبول‌های زنان بی‌تاثیر است و علت آن را وجود لایه چربی میان پوست و گوشت زنان می‌دانند
که این لایه مانع تاثیر تشعشعات طلا روی گلبول‌های قرمز خون می‌شود.
بر اساس تحقیقات طلا روند فعالیت ارگانیسم بدن را تسریع می‌کند
، موجب بهبود بیماری‌های قلبی می‌شود و فشار خون را پائین می‌آورد و نقره فشار خون را بالا می‌برد.
و به همین دلیل در طب سوزنی شرق برای بخش‌های مختلف بدن از سوزن‌های طلایی و نقره‌ای استفاده می‌شود.
دانشمندان توصیه کرده‌اند افرادی که مبتلا به زخم معده یا بیماری‌های دیگر معده می‌باشند،
از طلا استفاده کنند و افرادی که عصبانیت و تندخویی دارند، نقره به کار برند.
پزشکان ترکیب طلا و نقره را توصیه نمی‌کنند و به استفاده مجزای آنها اعتقاد دارند.
از طلا وترکیبات آن می‌توان در بهبود بیماری‌های مزمنی چون آرتریت روماتیسمی، آبله و سرخک استفاده کرد.
طی مطالعات متعدد در دهه‌های گذشته، تاثیر ترکیبات طلا در درمان سرطان مورد بررسی قرار گرفت.
دانشگاه دولتی سنگاپور، ترکیب جدیدی از طلا را جهت تولید دارویی با خاصیت
ضد توموری در درمان سرطان، بدون وجود عارضه‌هایی چون داروهای مشابه کشف کردند.
کاربردهای دیگر طلا در دندانپزشکی
به علت انعطاف پذیری خوب و پایداری آن در برابر خوردگی شیمیایی از آلیاژ طلا به خاطر نرمی آن
در تهیه سیم‌های ارتودنسی، روکش دندان و ماده پرکننده حفره‌های دندان استفاده می‌شود.
حساسیت به طلا
برخی افراد ممکن است به طلا حساسیت داشته باشند
و اگر به مدت طولانی در مجاورت آن قرار گیرند،
آثار نامطلوبی به صورت سوزش دستگاه تنفس، خارش وقرمز شدن پوست در آنان بروز کند.
این افراد باید از زیورآلات پلاتین (طلای سفید) با خلوص بالای ۹۰درصد که کمتر موجب حساسیت می‌شود، استفاده کنند.
شایان ذکر است که تا به حال درمورد آلودگی طلا در محیط زیست گزارشی ارایه نشده است.
تاریخچه طلا از صفر تا صد
معادن و کارخانه های طلا
رشوران آذربایجان غربی به عنوان بزرگترین معدن طلای ایران با ظرفیت تولید سالانه سه هزار کیلوگرم طلا است.
سال ۱۳۹۳ این معدن در تکاب افتتاح شد که میزان تولید به عنوان بزرگترین معدن طلای ایران محسوب می شود.
پروانه اکتشاف معدن طلای زرشوران بالغ بر ۲۷.۵ میلیون تن کانسنگ ثبت شده
و دارای ذخیره قطعی ۱۱۰ تن طلای ۲۴ عیار است.
