طلا به عنوان مهمترین استاندارد پولی جهان مطرح بوده و بیشترین مورد مصرف آن در ساخت سکه و شمش طلا به عنوان ذخایر پولی بینالمللی است. این فلز به علت زیبایی و مقاومت، به صورت زیورآلات و کارهای هنری نیز استفاده میشود. این فلز همچنین در ساخت لوازم الکترونیکی دقیق مورد استفاده است بطوری که در آینده رده اول مصرف طلا را به خود اختصاص خواهد داد. در این مقاله تاریخچه طلا از صفر تا صد را مرور میکنیم.
فلز طلا به عنوان یک سرمایه ملی و پشتوانه اقتصادی کشور مطرح میباشد. بنابراین اطلاع رسانی در مورد آمار قیمت، تولید، ذخیره و … این فلز گرانبها در ایران در مقایسه با دیگر کشورها برای برنامهریزی بهتر در جهت استخراج و استفاده از آن مفید و حتی ضروری میباشد. و البته که در نرم افزار اعلام نرخ طلا و ارز شرکت تابان گوهر نفیس نیز میتوانید بصورت لحظهای قیمت طلا و سکه را زیر نظر داشته باشید.
با گفتن کلمه طلا، اصولا اولین چیزی که به ذهنمان میرسد، طلای زرد براق است اما طلا از اسم گوتیک گرفته شدهاست. در تاریخچه طلا نشان داده میشود که نام طلا (Gold) از واژه لاتـیـن «aurum» به معنی طلوع گرفته شده است. طلا فلزی است گرانبها که در صنایع گوناگون، از جمله علوم پزشکی و داروسازی کاربردهای متعددی دارد. این فلز به خاطر زیبایی، کمیابی و پایداری در تمام طول تاریخ مورد توجه بشر بوده و ابتدا بیشتر جنبه تزئینی و زینتی داشته است. طلا فلزی گرانبها است که در زبانهای فارسی به زر، فرانسه به OR ، انگلیسی به GOLD ، آلمانی به GOLD ، ایتالیایی به ORO و عربی به ذهب معروف است. این فلز از قدیمیترین فلزات شناخته شده است که مورد استفاده قرارگرفته است، زیرا به سادگی شکلپذیر میباشد. قدیمیترین معدن طلا در سومریان بودهاست.
در تاریخچه طلا یافتهها نشان میدهد بین سالهای ۲۶۵۴ تا ۲۶۸۵ قبل از میلاد در مصر، زرگری مرسوم بودهاست. این زمان به پیش از تاریخ استفاده از نقره برمیگردد. در این زمان استفاده از طلا در جواهرسازی و تزئینات، بجز برای فرعونیان، خانواده آنها، کاهنین و مقامات بلند پایه ممنوع بود. براساس اطلاعات محلی در مصر، طلا برای اولین بار در نیل آبی و معادن خاص پیدا شده که به سال ۲۲۰۰ قبل از میلاد برمیگردد. گنجینههای فوقالعاده یافت شده در مقبره فرعون توتانخامون که در سال ۱۳۵۰ قبل از میلاد مسیح دفن شده، شاهدی بر استانداردهای بالای زرگری در مصر است. تابوت او شامل ۱۱۰ کیلوگرم طلای ناب است که چهره وی بر روی آن با دست کندهکاری و تزئین شده است.
صدها سال بعد در تمدن اینکاها طلا ارتباط تنگاتنگی با پرستش خدا داشت؛ چنانکه معبدی برای خورشید، بنام کوریکانچا در کوزکو بنا ساخته شد که سقف کاهگلی آن دارای رشتههایی از طلا و روی آن سرشار از تزئینات و سریر زرین بود. در یونان باستان سکههای طلا در سدههای هفتم و هشتم پیش از میلاد رایج بوده است. در ارمنستان استفاده از سکههای طلا در سده اول پیش از میلاد شروع شد.
زر (طلا) از جمله فلزاتی است که از زمانهای قدیم مورد استفاده بشر قرار گرفته است. احتمال میرود در ابتدا ریزههای براق آن در کنار رودخانهها جلب توجه او را کرده باشد. شورای جهانی طلا با اعلام اینکه حجم طلای استخراج شده در جهان تا آخر سال ۲۰۱۷ میلادی در مجموع ۱۹۰ هزار و ۴۰ تن بوده که با احتساب همه آثار تاریخی باستانی کشف شده و ساخته شده از طلا است. امروزه میزان روزانه استخراج طلا ۲.۵ تا ۳ تن است. تنها در آب اقیانوسها قریب یک میلیارد تن طلا وجود دارد.
البته همه طلای موجود در پوسته زمین قابل بهره برداری نیست. در ایران در دوره مادها از معادن طلای اطراف همدان بهره برداری میشده است. در کورههایی مادها برای سکونت خود انتخاب کرده بودند مس، آهن، طلا، نقره، سنگ مرمر و سنگهای گرانبها به دست آوردند. از گفتار استرابون جغرافی نویس یونانی نقل شده که در ایران، طلا، نقره، مس، آهن، سرب و زرنیخ استخراج میشده و بیشتر از ناحیه کرمان به دست میآمده است.
باستان شناسان تاریخچه طلا عقیده دارند که در ایران طلا از سه هزار سال قبل از میلاد مورد استفاده قرار گرفته و از آن اشیاء زینتی درست میکردهاند. قسمتی از این اشیاء در حفریات باستان شناسی به دست آمده است. در ایران معادن طلا و نقره هم یافت میشود که در قدیم در آنها کار میکردهاند. شاه عباس هم خواست آنها را استخراج کند اما چون خرجش بیشتر از دخلش بود از آن منصرف شد.
در نرم افزار اعلام نرخ طلا تابان گوهر نفیس میتوانید، قیمت لحظهای انواع طلا و سکه و ارز را داشته باشید.
در دوره قاجاریه و مخصوصا در زمان امیرکبیر اقداماتی برای بهره برداری از معادن طلا به عمل آمد. از معدن طلای موته واقع در نزدیک دلیجان و در این دوره بهره برداری شده است. پس از مشروطیت، امتیاز معدن طلای آستانه (اراک) در رود ازنا، به اشخاص واگذار شد ولی نتیجهای از آن به دست نیامد. ایران از لحاظ جغرافیایی بر روی کمربند معدنی جهان قرار دارد و از ذخائر عظیم فلزات و کانیهای باارزش برخوردار است. همین موضوع از نظر تاریخی موجبات گسترش دانش و صنعت فلز کاری از ایران به سایر مناطق جهان را فراهم ساخته.
به طوری که ساکنین مصر، بابل، هند و جیحون با تمام پیشرفتهایی که در عصر خود داشتند نتوانستند در این زمینه بر ایرانیان پیشی بگیرند. صنعت طلا و جواهر و ساخت و تولید زیور آلات و مصنوعات فلزات قیمتی ایران در این رابطه سرآمد کشورهای جهان است.
آثار هنری بسیار ارزشمند و گرانبهائی که امروزه موزههای معتبر داخلی و خارجی و مجموعههای خصوصی کلکسیونرهای معروف دنیا را در سراسر جهان زینت بخشیده است. بیانگر این حقیقت میباشد که طلاسازان و جواهرسازان ایرانی در ادوار مختلف تاریخی چه پیش از اسلام و چه بعد از آن در ساختن اشیاء تزئینی و زیور آلات گرانبها، از مهارت خارقالعادهای برخوردار بودهاند.
امروزه هر بینندهای که آنها را در موزههای معروف بینالمللی مشاهده مینماید، خلاقیت و توانمندی حیرت برانگیز سازندگان ایرانی این اشیاء را تحسین میکند. مجسمه مشهور بز بالدار، جام طلای افسانه زندگی، جام طلای مارلیک و دهها اثر تاریخی دیگر اصیل ترین اسناد تاریخ فرهنگی و هنری صنعت گران ایرانی در گذرگاه زمان و کارنامه درخشان پیشینیان ما به شمار میروند.
فرهنگ و تمدن ماد را میتوان پیشگام سبکهای هنری دانست، با تشکیل امپراطوری عظیم هخامنشی، روند نزدیکی فرهنگها و تمدنهای شرق باستان به نقطه عطف خود رسید. هنر فلزکاری ماد و هخامنشی، به دلیل پیوستگی فرهنگی، به صورت دقیق قابل تفکیک نیست. شکوفایی و توسعه اقتصادی، سیاسی به خصوص در دوران هخامنشی، به خلق آثار بسیار باارزش هنری در تمامی زمینهها به خصوص در فلزکاری انجامید که نمونههای شاخص آن، از تخت جمشید، پاسارگاد، شوش و همدان، به دست آمده است.
در دوره هخامنشیان برای اولین بار در جهان سکه طلا توسط داریوش کبیر در ایران ضرب گردید که به آن داریک گفته میشود. تا آن دوره در دنیای آن روز هنوز سکههای طلا ضرب نشده بود. سکههای رایج از مس، مفرغ و نقره بود و پس از داریوش در کشورهای دیگر هم سکه طلا ضرب شده است. در عصر ساسانیان نیز مصرف طلا در ایران فراوان بود. بر اساس نوشتههای مورخین سرشناسی نظیر ویل دورانت، گیرشمن، شاردن و دیگران در ادوار مختلف تاریخی فعالیتهای تولیدی و بازرگانی مصنوعات طلا و جواهر و سنگها و مواد طبیعی قیمتی رونق فراوانی داشته است.
و طبقه اشراف و ثروتمندان جامعه عموما از وسایل و اشیاء زینتی گرانبهائی که از طلا و جواهرات ساخته شده بود استفاده میکردند. از شکوه و عظمت دستساختههای هنری ایرانیان در روزگاران هخامنشی و ساسانی هرچه گفته شود کم است.
پادشاهان این سلسله نظیر هرمز اول، خسرو دوم چنان به ساخت زیور آلات اشرافی و به ویژه تاج و تخت پادشاهی توجه داشتند که حیرت مورخین را برانگیخته است. تئوفیلاکتوس مورخ بیزانسی و ثعالبی مورخ عرب در وصف تاج و تخت پادشاهان مذکور مطالبی نگاشتهاند. و اعتراف کردهاند که در تاریخچه طلا، طلا و جواهرسازان ایرانی در عصر خود همواره شهره آفاق بودهاند.
در نرم افزار اعلام نرخ طلا تابان گوهر نفیس میتوانید، قیمت لحظهای انواع طلا و سکه و ارز را داشته باشید.