بهمن، ماه پرحاشیه در بازار ارز و‌طلا بود که در این گزارش آنچه که در بهمن ماه بر بازار ارز و طلا را گذشته بررسی می‌کنیم.
بازار ارز و سکه در این ماه نوسان افزایشی داشته است.
به گزارش تابان گوهر نفیس به نقل از اکو ایران، در این ماه خبر خارج شدن اسم ایران از بند هفتم اف‌ای‌تی‌اف منتشر شد. از آنجا که اخبار اف‌ای‌تی‌اف برای بازار ارز و سرمایه بسیار مهم و اثرگذار است انتشار این خبر مورد توجه بازار ارز قرار گرفت.
در ۲۶ مهرماه سال جاری، زمانی که تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد در حوزه فعالیت‌های موشکی و تبادل خدمات و فناوری‌های مرتبط، از جمله توقیف اموال و محدودیت‌های مالی علیه برخی افراد و نهادهای ایران، بدون هیچ قید و شرطی تمام شد، نام ایران هنوز در ذیل بند هفت قرار داشت.
وزیر اقتصاد در نامه‌ای به رییس گروه ویژه اقدام مالی خواست تا نام ایران از ذیل توصیه شماره ۷ خارج شود که بالاخره رییس این گروه از پذیرش درخواست ایران اعلام خبر کرد.
همزمان با این خبر در ابتدای بهمن خبر تعلیق مذاکرات برجام تا انتخابات آمریکا نیز منتشر شد که اثر کاهشی خبر فوق بر بازار ارز را خنثی کرد.
بانک مرکزی اجازه خرید منابع صندوق توسعه ملی را گرفت
همزمان با نوسانات افزایشی دلار در ابتدای بهمن‌ماه ، محمدرضا فرزین خبر از اجازه رهبری برای خرید ۲۰ درصد از منابع صندوق توسعه ملی توسط بانک مرکزی داد و گفت با این مجوز شاهد افزایش چشمگیری در منابع بانک مرکزی خواهیم بود.
اقدام فوری بازارساز در بازار ارز و‌طلا
در این ماه بازارساز دست به اقدامات فوری برای کنترل نوسانات و هیجانات بازار زد، یک از این اقدامات محدود کردن موقت دامنه نوسان سکه بورسی بود تا به بازار ارز و طلا سیگنال افزایشی ندهد.
عرضه سکه بدون تاریخ به بهمن نرسید
رییس بانک مرکزی در دی‌ماه از عرضه سکه‌های امامی بدون تاریخ سخن گفته بود ولی عرضه این سکه‌ها به بهمن‌ماه نرسید و در نهایت بر اساس آخرین اخبار منتشر شده، عرضه سکه‌های جدید به سیزدهم اسفند ماه موکول شد.
از آنجایی که طلا و دلار از دید سرمایه‌گذاری برای مصرف‌کننده ویژگی جانشینی دارد، افزایش قیمت سکه و رشد بیشتر حباب آن می‌تواند با توجه به ویژگی کالای جانشین قیمت دلار را نیز افزایش دهد.
به نظر می‌رسد بانک مرکزی با این اقدام به دنبال خنثی‌سازی اثر جانشینی بازار سکه بر دلار است. این اقدام در دولت‌های آقایان احمدی‌نژاد و روحانی نیز انجام شده است. که مثل همیشه صدای مخالفان و موافقان را بلند کرد. مخالفان این اقدام گفتند که این اقدام در سال‌های گذشته انجام شد و مانع از رشد دلار در بلندمدت نشد بلکه منابع بانک مرکزی را کاهش داد ولی موافقان این اقدام، آن را کاهنده حباب سکه و عامل جذب نقدینگی در شب عید می‌دانند که از قدرت نقدینگی در بازار ارز می‌کاهد و سرعت تغییر قیمت در بازارها را کم می‌کند.
دلار پتروشیمی فرزین را به پای میز مذاکره کشاند
عرضه سکه تنها اقدام رییس بانک مرکزی به سبک روسای پیشین بانک مرکزی نبوده است. دلار شرکت‌های پتروشیمی عامل مهمی است که در بازه‌های مختلف زمانی روسای بانک مرکزی را بر سر میز مذاکره با صادرکنندگان و شرکت‌های پتروشیمی کشانده است. محمدرضا فرزین هم در این ماه مانند عبدالناصر همتی و علی صالح‌آبادی روسای پیشین بانک مرکزی بر سر میز مذاکره با شرکت‌های پتروشیمی نشست و قرار شد تا این شرکت‌ها درهم را نیز وارد سبد مبادلاتی خود کنند تا عرضه درهم افزایش یابد.
پرحاشیه‌ترین اقدام بازارساز در بازار ارز
شاید پرحاشیه‌ترین اقدام انجام شده در این ماه که بیشتر از سایر تصمیمات بر کنترل بازار ارز در کوتاه‌مدت موثر بوده است، انتشار گواهی سپرده خاص با سود سالانه ۳۰ درصد بوده است، که موافقان و مخالفان زیادی داشت ولی به تامین مالی بعضی شرکت‌ها و بازار سرمایه آسیب جدی زد.
چرا هفته سوم بازار ارز رکودی شد؟
با رسیدن تعطیلات سال نوی چینی، آتش درهم در هفته سوم بهمن‌ماه فروکش کرد و در ادامه ثبت‌نام خودروهای وارداتی و بلوکه پول به این منظور در کنار سپرده پذیری برای گواهی سپرده خاص به مقصد جدید و مهمی نقدینگی تبدیل شد. البته مدت زمان بلوکه پول برای خودروهای وارداتی بسیار محدود بود به نحوی که تا پایان بهمن ماه خبر آزادسازی مجدد پول‌های بلوکه شده خودرو تا پایان ماه دوباره به بازار ارز رسید و یک نوسان کوچک افزایشی را برای بازار ارز رقم زد.
دلیل نوسانات بازار ارز و طلا چه بود؟
در این ماه مجوز بانک ملی ایران در عراق، که به گزارش رسانه بانک مرکزی ایبنا حدود دوسال هیچ نقل و انتقالی نداشته‌است، باطل شد. وزیر اقتصاد هم دلیل رشد دلار را عامل غیر اقتصادی دانست.
معاملات ارز و طلا در هفته آخر معاملات بهمن ماه با بلوکه پول برای خودروهای وارداتی و سپرده ۳۰ درصدی سنگین شد که در نهایت خبر آزاد شدن پول‌ها یک نوسان افزایشی در بازار ارز ایجاد کرد.
شروع و پایان بهمن‌ماه با خبر اف‌ای‌تی‌اف
در آخرین روز بهمن رییس بانک مرکزی اعلام کرد که به خاطر تحریم از سوییفت استفاده نمی‌شود. ایران ابزار مالی خودش را دارد، چه اشکالی دارد که اف‌ای تی اف خودمان را داشته باشیم، پس از خبر خروج ایران از ذیل بند ۷ اف‌ای‌تی‌اف در اول بهمن این خبر در آخرین روز بهمن برای بازار ارز مطلوب نبود، چرا که اخبار اف‌ای‌تی‌اف همواره توسط بازار ارز پیگیری می شود و این صحبت‌ها به منزله مهر تایید فرزین بر عدم پیوستن به اف‌ای‌تی‌اف بود.
شرط بازگشت آرامش در بازار ارز
بررسی نمودار درهم به خوبی سطح هیجانات معاملات بازار ارز در بهمن ماه را نشان می‌دهد، در ابتدای بهمن‌ماه با توجه به وجود تقاضای تسویه سال نوی چینی حباب درهم بالا بوده است و تا محدوده ۸۶۰ تومان رشد کرد، سپس با فرارسیدن تعطیلات سال نوی چینی تقاضای درهم فروکش کرد و با افزایش قدرت بازارساز در بازار ارز تا محدوده منفی ۱۷۸ تومان کاهش یافت که نشان می‌دهد هیجان معاملاتی در بهمن ماه به اندازه‌ای رشد کرده که حباب درهم در این ماه بیش از ۱۰۰۰ تومان نوسان کرده است.
بررسی حباب درهم نشان می‌دهد در نیمه دوم بهمن‌ماه حباب درهم روند نزولی گرفته است که اگر صعودی نشود و کم نوسان کنترل شود نشانه بازگشت آرامش به بازار ارز خواهد بود.
حباب سکه کاهش می‌یابد؟
در بهمن ماه سکه‌های بدون تاریخ به بازار ارز نرسید ولی خبر عرضه سکه، حباب سکه امامی را کاهشی کرد،. روند کاهشی حباب سکه تا جایی ادامه پیدا کرد که در چهاردهم بهمن حباب سکه در کانال ۱۴ درصدی قرار گرفت، این مقدار کمترین سطح حباب سکه در سال جاری بوده است، در ادامه با عدم عرضه سکه امامی حباب سکه به سرجای اول خودش در بهمن‌ماه نزدیک شد و در صورت عرضه کافی سکه امامی توسط بازارساز انتظار می‌رود حباب سکه امامی دوباره روند کاهشی به خود بگیرد. بانک مرکزی عرضه سکه‌های امامی را به پس از انتخابات موکول کرده است به نظر می‌رسد این اقدام هم برای کنترل تقاضای شب عید و همچنین تقاضای احتمالی پس از انتخابات است.
