پایگاه خبری «فورچون» در گزارشی به تلاشهای جهانی به ویژه کشورهای عضو پیمان بریکس برای برای دلار زدایی و به چالش کشاندن سلطه دلار می پردازد واین سوال را مطرح کرده است که واحد پول آمریکا تا چه زمانی می تواند در برابر قدرتهای اقتصادی نوظهور جهان دوام آورد؟
به گزارش تابان گوهر نفیس به نقل از ایرنا، کشورهای عضو پیمان میان اقتصادهای نوظهور جهان، معروف به بریکس (برزیل، روسیه، هند، چین، آفریقای جنوبی) قرار است در ماه آگوست (مرداد-شهریور) در آفریقای جنوبی گرد هم آیند و مساله دلار زدایی را در دستور کار خود قرار دهند.
به عبارت دیگر، پیمان میان اقتصادهای نوظهور جهان به عنوان جدیدترین رقیبی که به مصاف دلار آمریکا رفته است، مساله حذف دلار را به عنوان مهمترین مساله در نشست آتی خود در آفریقای جنوبی مد نظر قرار خواهد داد.
کشورهای گروه بریکس در نشست آتی خود در آفریقای جنوبی خواهند کوشید حاکمیت سنتی غرب را از طریق ایجاد یک واحد پولی جدید به چالش بکشانند.
در حالی که کشورهای بریکس بیش از یک دهه است که به دنبال کاهش وابستگی خود به دلار هستند، تحریم های غربی علیه روسیه پس از حمله به اوکراین این روند را بیش از پیش تسریع کرده است.
در همین حال ، افزایش نرخ بهره و بحران اخیر سقف بدهی در ایالات متحده نگرانی هایی را در میان کشورهای دیگر در مورد بدهی های دلاری و سقوط دلار در صورت تشدید مشکلات اقتصادی آمریکا در جهان ایجاد کرده است.
با این حال، بدون شک ظهور ارز جدید برکس پیش از آنکه به واقعیت تبدیل شود، با موانع بزرگی روبرو خواهد بود. اما آنچه پیرامون بحث های ارزی مطرح می شود، نشان می دهد کشورهای بریکس به دنبال کشف و توسعه ایده های جدید در خصوص ایجاد تغییر در امور بین المللی و هماهنگی سیاست ها پیرامون این مساله هستند.
نگاهی به مبادلات تجارت جهانی نشان می دهد در حال حاضر ۸۸ درصد از معاملات بین المللی بصورت دلاری انجام می شود و دلار ۵۸ درصد از ذخایر جهانی ارز خارجی را به خود اختصاص می دهد، بنابر این هیچ گونه تردیدی در تسلط جهانی دلار وجود ندارد.
با این حال پس از حمله روسیه به اوکراین و تحریم های جهانی اعمال شده ناشی از این جنگ، سبب شد جرقه های اولیه برای کاهش مبادلات تجاری به واحد ارزی دلار یا کاستن از وابستگی اقتصادی به دلار آمریکا برای انجام مبادلات تجاری و امور مالی بین المللی ایجاد شود.
کشورهای بریکس طیف گسترده ای از ابتکارات را برای کاهش وابستگی خود به دلار دنبال کرده اند. در بازه زمانی یکسال گذشته، روسیه، چین و برزیل به استفاده بیشتر از ارزهای غیر دلاری در معاملات مرزی خود روی آورده اند.
عراق، عربستان سعودی و امارات متحده عربی نیز در حال بررسی گزینه های غیردلاری هستند و بانک های مرکزی این کشورها کوشیده اند بیشتر ذخایر ارزی خود را از دلار به طلا تبدیل کنند.
همه کشورهای بریکس به دلایل مختلف از تسلط دلار انتقاد کرده اند. همچننین مقامات روسی از دلارزدایی برای تقلیل تاثیرات ناشی از تحریم های اعمال شده از سوی غرب دفاع کرده اند.
از زمان وقوع بجگ اوکراین، به دلیل تحریم های اعمال شده بر روسیه، این کشور قادر به انجام مبادلات تجاری از طریق سویفت نبوده است و غرب سال گذشته ۳۳۰ میلیارد دلار ذخایر ارزی روسیه را تعلیق کرده است.
در همین حال، در نتیجه پیروزی لوئیس ایناسیو لولا دا سیلوا، رئیس‌جمهور برزیل انتخابات ۲۰۲۲ در برزیل، وی از قصد خود مبنی بر طرح موضوع دلارزدایی در نشست بعدی گروه بریکس پرده برداشت.
لولا دا سیلوا همچنین حمایت خود را از «ایجاد واحد پولی مشترک بریکس» اعلام کرده است که انتظار می‌رود در نشست آتی رهبران این بلوک اقتصادی درباره آن بحث شود.
رئیس‌جمهور برزیل در ماه آوریل گفت: من طرفدار ایجاد ارز تجاری بین کشورهایمان در چارچوب بریکس هستم، درست مانند اروپایی‌ها که یورو را ایجاد کردند.
نشست سران این بلوک اقتصادی قرار است در ۲۲ تا ۲۴ اوت (۳۱ مرداد تا ۲ شهریور) سال جاری میلادی در ژوهانسبورگ، آفریقای جنوبی برگزار شود.
