از در طلافروشی که میری داخل، همهچیز مشخص بهنظر میرسد؛
تابلو قیمت طلا را نگاه میکنی، وزن کار را از روی ترازو میخوانی و توی ذهنت سریع حساب میکنی:
«۱۰ گرم ضرب در قیمت هر گرم ۱۲ میلیون؛ خب حدوداً باید ۱۲۰ میلیون بشه.»
اما وقتی فاکتور را جلویت میگذارند، عدد نهایی چند ده میلیون بالاتر از چیزی است که خودت حساب کرده بودی. اینجاست که خیلیها احساس میکنند چیزی را نمیدانند؛
اجرت ساخت دقیقاً چیست؟ سود طلافروش چطور حساب میشود؟ مالیات از کجا آمده؟ و مهمتر از همه: چطور خودم، قبل از رفتن پای صندوق، حدود مبلغ فاکتور را حساب کنم؟
در این مقاله، مرحله به مرحله و با یک مثال عددی واقعی، فرمول محاسبه قیمت تمامشده طلا و جواهر هنگام خرید از طلافروشی را توضیح میدهیم تا بتوانید اجزای فاکتور را دقیق بفهمید و همچنین حدود مبلغ نهایی را قبل از پرداخت محاسبه کنید. حتی اگر خواستید، میتوانید همین محاسبه را در چند ثانیه با ماشین حساب اپلیکیشن قیمت طلا تابان گوهر چک کنید.
برای اینکه فاکتور طلا برایت شفاف شود، باید بدانی عدد نهایی از ترکیب چند جزء ساخته میشود. در اغلب طلافروشیها، قیمت نهایی هر قطعه طلا از چهار بخش اصلی تشکیل شده است:
اگر این چهار جزء را درک کنید، دیگر عدد فاکتور یک «راز» نخواهد بود؛ بلکه فقط یک محاسبه چندمرحلهای ساده است که یا خودتان نیز میتوانید انجامش بدهید، یا در چند ثانیه با ماشین حساب اپلیکیشن قیمت طلا تابان گوهر هم نتیجه را ببینید.
اولین و سادهترین بخش فاکتور، قیمت طلای خام است؛ یعنی ارزش طلای خالص بهصورت وزنی.
عددی که روی تابلو طلافروشی میبینی (مثلاً «قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار») همان قیمت روز طلا است.
در این مقاله، برای مثال فرض میکنیم، قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار = ۱۲,۰۰۰,۰۰۰ تومان میباشد. (البته اگر قطعه طلای شما ۱۸ عیار باشد.)
قیمت طلای خام = وزن قطعه طلا × قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار
مثلاً برای گردنبند ۱۰ گرمی ۱۸ عیار:
قیمت طلای خام = ۱۰ × ۱۲,۰۰۰,۰۰۰ = ۱۲۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان
نکته کوتاه درباره عیار
اگر عیار طلای خریداری شده شما ۱۸ نباشد (مثلاً ۲۱ یا ۲۲ عیار)، از فرمول کلی زیر استفاده میشود:
قیمت طلای خام = وزن × قیمت هر گرم طلای ۲۴ عیار × (عیار ÷ ۲۴)
دومین بخش مهم فاکتور، اجرت ساخت است؛ یعنی مبلغی که بابت زحمتی که برای طراحی و ساخت قطعه طلا کشیده شده پرداخت میکنی. همین بخش است که باعث میشود دو قطعه طلا با وزن برابر، قیمتهای کاملاً متفاوتی داشته باشند
معمولاً طلافروشها اجرت را به یکی از این دو شکل به تو میگویند:
در عمل، امروزه برای خیلی از کارها، اجرت بهصورت درصدی روی قیمت روز طلا حساب میشود. یعنی:
اجرت ساخت = درصد اجرت × قیمت طلای خام
هرچه طرح خاصتر، سنگکاری ظریفتر، برند خاصتر یا کار «دستساز»تر باشد، درصد اجرت بالاتر خواهد بود.
مثال اجرت در گردنبند ۱۰ گرمی
فرض کنیم برای گردنبند ۱۰ گرمی ۱۸ عیار، اجرت بهصورت درصدی و برابر با ۲۰٪ اعلام شده است.
قیمت طلای خام را قبلاً حساب کردیم: ۱۲۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان
پس اجرت ساخت = ۲۰٪ × ۱۲۰,۰۰۰,۰۰۰ = ۲۴,۰۰۰,۰۰۰ تومان
تا اینجا:
البته جمع این دو عدد، هزینه تمامشده برای خود طلافروش نیست؛ هنوز سود فروش و مالیات اضافه نشده است.
بعد از قیمت طلا و اجرت، نوبت سود طلافروش است. طبق دستورالعمل اتحادیه، سود قانونی طلافروشان در فروش زیورآلات ۷٪ است که روی مجموع: (قیمت طلای خام + اجرت ساخت) محاسبه میشود.
در مثال ما:
جمع این دو:
۱۲۰,۰۰۰,۰۰۰ + ۲۴,۰۰۰,۰۰۰ = ۱۴۴,۰۰۰,۰۰۰ تومان
حالا سود طلافروش:
سود طلافروش = ۷٪ × ۱۴۴,۰۰۰,۰۰۰ = ۱۰,۰۸۰,۰۰۰ تومان
این عدد همان چیزی است که طلافروش بابت فعالیت کسب و کار خود، هزینههای مغازه، ریسک نوسان بازار و… بهعنوان سود دریافت میکند.
چهارمین جزء فاکتور، مالیات بر ارزش افزوده است. طبق قانون فعلی: مالیات فقط روی «اجرت ساخت + سود طلافروش» محاسبه میشود، نه روی اصل طلا.
نرخ مالیات بر ارزش افزوده در حال حاضر ۱۰٪ است.
در مثال ما:
جمع این دو:
۲۴,۰۰۰,۰۰۰ + ۱۰,۰۸۰,۰۰۰ = ۳۴,۰۸۰,۰۰۰ تومان
مالیات بر ارزش افزوده = ۱۰٪ × ۳۴,۰۸۰,۰۰۰ = ۳,۴۰۸,۰۰۰ تومان
به این ترتیب، چهار جزء فاکتور را داریم:
حالا میتوانیم فرمول کلی را بهصورت ساده و قابلحفظ بنویسیم:
مبلغ فاکتور = قیمت طلای خام + اجرت ساخت + سود طلافروش + مالیات
در مثال گردنبند ۱۰ گرمی ۱۸ عیار با قیمت هر گرم ۱۲,۰۰۰,۰۰۰ تومان و اجرت ۲۰٪، سود ۷٪، مالیات ۹٪:
۱۲۰,۰۰۰,۰۰۰
البته همین محاسبه را میتوانید در چند ثانیه با ماشین حساب اپلیکیشن قیمت طلا تابان گوهر هم انجام دهید. فقط وزن و درصد اجرت را وارد میکنید و مبلغ تقریبی فاکتور را قبل از خرید میبینید.
قبل از اینکه کارت بانکی را روی دستگاه بکشی، این موارد را سریع مرور کن:
✅ وزن طلا
آیا وزن دقیق قطعه را روی ترازو دیدهاید؟ (مثلاً ۱۰ گرم، ۵.۲ گرم و…)
✅ قیمت روز هر گرم طلا
عدد تابلو را چک کنید؛ قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار چند تومان است؟
✅ مبلغ و نوع اجرت ساخت
از فروشنده بپرسید: «اجرت این کار گرمی چنده؟» یا «چند درصد اجرت روی این کار هست؟»
✅ سود طلافروش
بپرسید بر اساس ۷٪ حساب میکنید؟
✅ مبلغ مالیات بر ارزش افزوده
دقت کنید مالیات روی اجرت + سود محاسبه شده باشد، نه روی کل مبلغ.
✅ همخوانی مبلغ فاکتور با فرمول
اگر حوصله محاسبه دستی ندارید، یکبار مبلغ را با ماشین حساب اپلیکیشن قیمت طلا تابان گوهر چک کنید تا خیالتان راحتتر شود. این چک لیست هم به تو کمک میکند آگاهانهتر خرید کنی، هم باعث میشود فرهنگ شفافیت در بازار طلا تقویت شود.
قیمت تمام شده طلا و جواهر روی فاکتور، حاصل یک ضرب ساده وزن در قیمت روز طلا نیست؛ بلکه ترکیبی است از:
وقتی این اجزا را بشناسید، دیگر با دیدن عدد نهایی فاکتور غافلگیر نمیشوید. میتوانید قبل از خرید، حدود مبلغی را که باید پرداخت کنید را حساب کنید، روی اجرت و سود منطقیتر چانه بزنید و در نهایت، با اطمینان بیشتری خرید کنی.
در کنار محاسبه دستی، داشتن یک ابزار قابل اعتماد هم خیال آدم را راحتتر میکند. برای همین، اگر زیاد در بازار طلا رفتوآمد دارید یا قصد خرید و سرمایهگذاری روی طلا را جدی دنبال میکنید، استفاده از ماشین حساب اپلیکیشن قیمت طلا تابان گوهر میتواند هر بار چند دقیقه وقتتان را نجات دهد و ریسک اشتباه در محاسبات را کم کند.
چون هنگام خرید، علاوه بر قیمت طلای خام، اجرت ساخت، سود طلافروش و مالیات را پرداخت میکنید؛ اما هنگام فروش، طلافروش فقط «طلای خام» را از تو میخرد و اجرت، سود و مالیاتی که دادهای دیگر برنمیگردد.
لازم نیست تا ریال آخر را چک کنید؛ کافی است:
حتی میتوانید با یک محاسبه ساده یا با کمک ماشین حساب اپلیکیشن قیمت طلا تابان گوهر ببینید عدد فاکتور «منطقی» است یا خیر.
اگر هدف استفاده و زیبایی است، زیورآلات با طرحهای خاص و اجرت بالاتر انتخاب بدی نیستند.
اما اگر هدف سرمایهگذاری است و میخواهید در فروش ضرر کمتری ببینید، معمولاً گزینههایی مثل:
قیمت روز هر گرم طلا معمولاً بر اساس تابلوهای رسمی و سامانههای قیمت طلا یکسان است، اما:
در مغازههای مختلف فرق میکند. به همین دلیل، بد نیست برای خریدهای مهم، قیمت چند مغازه را مقایسه کنید.
